Lý thuyết Lịch sử lớp 7 bài 14 giúp các em học sinh dễ hiểu hơn về lý thuyết và câu hỏi trắc nghiệm của Lịch sử 7 bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (thế kỉ XIII). Đồng thời cũng giúp các em rèn luyện kỹ năng để học tốt môn Lịch sử 7. Mời các em học sinh cùng tham khảo.
Lịch sử và Địa lý 7. Lịch sử & Địa lí 7 KNTT. Lịch sử & Địa lí 7 CTST. Lịch sử & Địa lí 7 Cánh Diều. Giải bài tập LS và ĐL 7 KNTT. Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM. Chịu trách nhiệm nội dung: Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty CP Giáo Dục Học 247
TRƯỜNG THPT HÒA HƯNG GV: Võ Thị Tuyết Hà Môn:Lịch sử 7 Tiết 25. Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG NGUYÊN ( THẾ KỈ XIII ) (TT) III.CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287-1288) 1.Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt: KIM XOA 4 2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ: KIM XOA 6 3.
Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Tiết 60, Bài 27: Chế độ phong kiến nhà Nguyễn - Nguyễn Thị Liễu. 35 trang | Lượt xem: 149 | Lượt tải: 0. Giáo án Lịch sử Lớp 7 - Bài 14, Phần 2: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên thế kỉ XIII - Nguyễn Văn Liêm
Bài giảng môn Lịch sử Lớp 7 - Tiết 25, Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (Thế kì XIII) (Tiết 3) a. Hành động của quân Nguyên - Đình chỉ cuộc xâm lược Nhật Bản - Huy động 30 vạn quân và nhiều danh tướng - Hàng trăm chiến thuyền - Hàng chục vạn thạch lương - 12/1287: Quân Nguyên ồ ạt tiến vào nước ta.
Điều tra vụ siêu thị mất 130 điện thoại sau khi cho người dân vào tránh lụt Ngày 18/10, Công an quận Liên Chiểu cho hay, đơn vị đang phối hợp cùng Phòng Cảnh sát hình sự (Công an TP Đà Nẵng) điều tra vụ mất 130 điện thoại trong đêm mưa ngập 14/10 tại một siêu thị.
TsVj. Trả lời câu hỏi mục 1, 2 trang 14, 15 Lịch sử 6 KNTT. Giải bài tập luyện tập vận dụng 1, 2, 3 trang 15 SGK Lịch sử lớp 6 Kết nối tri thức với cuộc sống. Bài 3 Thời gian trong lịch sử – Chương 1 Vì sao phải học lịch sửMở đầu Hãy quan sát tờ lịch bên cạnh và cho biết vì sao trên cùng một tờ lịch lại ghi hai ngày khác nhau? Trên tờ lịch ghi hai ngày khác nhau đó là ngày âm và ngày dương. Bởi vì, nước chúng ta là nước phương Đông từ xưa các ngày lễ lớn của dân tộc thường tính theo ngày âm. Tuy nhiên, ngày nay thế giới đang dùng một thứ lịch chung đó là Công lịch cho nên tờ lịch sẽ có hai ngày tháng khác nhau. 1. Vì sao phải xác định thời gian trong lịch sử? Tại sao phải xác định thời gian trong lịch sử? Con người thời xưa đã xác định thời gian bằng những cách nào? Lịch sử là những gì đã xảy ra trong quá khứ theo trình tự thời gian. Muốn hiểu và dựng lại lịch sử cần sắp xếp tất cả theo đúng trình tự của nó. Để đo đếm thời gian, ta cần biết cách tính. Từ xa xưa, các dân tộc đã sáng tạo ra nhiều cách tính thời gian khác nhau như đo đồng hồ cát, đồng hồ nước, đồng hồ mặt trời. 2. Các cách tính thời gian trong lịch sử Câu 1. Muốn biết năm 2000 TCN cách hiện nay bao nhiêu năm thì em sẽ tính như thế nào? Advertisements Quảng cáo Để tính được năm 2000 TCN cách hiện nay bao nhiêu năm ta thực hiện như sau + Với những năm trước công nguyên ta sẽ lấy năm đó cộng với năm hiện tại. + Với những năm công nguyên ta sẽ lấy năm hiện tại trừ đi năm đó Từ đó, ta lấy 2000 năm cộng với 2020 năm thì sẽ được là 4020 năm. Câu 2. Hãy cho biết các cách tính thời gian trong lịch sử. Hiện nay, có các cách tính thời gian như sau – Âm lịch là hệ lịch được tính theo chu kì chuyển động của Mặt Trăng quanh Trái Đất. – Dương lịch là hệ lịch được tính theo chu kì chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời. Luyện tập vận dụng bài 1, 2, 3 trang 15 SGK Lịch sử 6 Kết nối tri thức Câu 1. Các sự kiện dưới đây cách ngày nay khoảng bao nhiêu năm? – Khoảng thiên nhiên kỉ III TCN, người Ai Cập đã biết làm lịch. – Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng nổ ra năm 40. Thiên niên kỉ 3 = 3000 năm+2020= 5020 năm Khởi nghĩa Hai Bà Trưng năm 40 =40+2020= 2060 năm. Câu 2. Hãy kể tên những ngày nghỉ lễ theo âm lịch và dương lịch ở nước ta. Những ngày nghỉ lễ theo âm lịch của nước ta Tết Nguyên Đán, Giỗ Tổ Hùng Vương Những ngày nghỉ dương lịch Tết Dương lịch, 30/4-1/5, 2/9. Câu 3. Hãy lựa chọn và sắp xếp những sự kiện quan trọng của cá nhân em trong khoảng năm năm gần đây theo đúng trình tự có thể thể hiện trên trục thời gian.
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng môn học Lịch sử lớp 7 - Bài 14 Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên thế kỷXIII", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trênNgày soạn Ngày giảng Bài 14. BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG NGUYÊN THẾ KỶ XIII Tiết 24. I. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN MỘT CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ 1258 I. Mục tiêu bài học 1. Kiến thức - Nhận biết được sức mạnh quân sự của quân Mông Cổ và âm mưu quyết tâm xâm lược Đại Việt của chúng. - Nhận biết về sự chuân bị kháng chiến của nhà Trần. Trình bày được những nét chính về diễn biến của cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân Mông Cổ năm 1258. 2. Kỹ năng - Phân tích so sánh diễn biến cuộc kháng chiến. 3. Tư tưởng - Lòng căm thù quân xâm lược, lòng yêu nước, niềm tự hào và tự cường dân tộc, biết ơn các anh hùng dân tộc. B. Chuẩn bị - Giáo viên Lược đồ cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần 1 1258 - Học sinh Học và chuẩn bị bài. III. Phương pháp Nêu vấn đề, phân tích, quan sát, so sánh. IV. Tiến trình dạy học HĐ 1. Khởi động 5’ *Mục tiêu Củng cố cho học sinh kiến thức đã học về việc nhà Trần củng cố quân đội và quốc phòng. *Kiểm tra CH - Nhà Trần đã làm gì để củng cố quân đội và quốc phòng TL - Quân đội ở nhà trần gồm có cấm quân và quân ở các Lộ. + Cấm quân Để bảo vệ kinh thành và chiều đình nha vua. + Quân các Lộ Để bảo vệ các địa phương. - Quân đội cốt tinh nhuệ không cốt đông. - Luôn cử các tướng giói chốt giữ những nơi hiểm yếu quan trọng. *Giới thiệu bài Đầu năm 1258 ba vạn quân Mông Cổ tràn vào nước ta. Vậy cuộc chiến đã diễn ra như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay. HĐ của thày và trò Nội dung kiến thức HĐ 2 Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ. 15’ *Mục tiêu Nhận biết được âm mưu xâm lược Đại Việt của nhà Nguyên để làm bàn đạp tấn công vào Nam Tống. *Đồ dùng Hình 19 SGK - 55 *GV Từ xưa các bộ lạc du mục Mông Cổ sống ở những vùng thảo nguyên đầu thế kỷ thứ XVIII Nhà nước Mông Cổ được thành lập. Vua Mông Cổ đem quân đi xâm luợc khắp nơi. Người xưa nhận xét “Vó ngựa của quân Mông Cổ đi đến đâu cỏ cũng không mọc được đến đó”, “Không có một dòng suối, một con sông nào không tràn đầy nước mắt, không có một ngọn núi một cánh đồng nào không bị quân thù giầy xéo” * H/S quan sát SGK trang 55 Qua em hiểu gì về quân Mông cổ? - Quân đội Mông Cổ lớn mạnh, Tàn ác, có tổ chức, dã man, trang bị tốt. *Giáo viên Năm 1257 Vua Mông Cô mở cuộc xâm lược Nam Tống để toàn bộ Trung Quốc. Để đạt được âm mưu đó chúng cho tướng Ngột Lương Hợp Thai, với hơn 3 vạn quân xâm lược Đai Việt rồi từ đại việt => Tấn công Nam Tống phối hợp vời quân từ phía bắc xuống. Đó là kế hoạch “Gọng kìm” diệt Nam Tống và xâm lược Đại Việt. Tại sao Vua Mông Cổ cho quân đánh Đại Việt trước? Vì sau khi chiếm đại việt, biến Đại Việt làm bàn đạp tấn công Nam Tống => phối hợp với quân phía Bắc xuống tạo gọng kìm xuống diệt Nam Tống. Trước khi kéo vào nước ta tướng Mông Cổ đã làm gì ? - Cho xứ giả đưa thư dụ hàng, đe doạ nhà Trần? Vua Trần đã làm gì các xứ giả Mông Cổ đến? - Bắt các xứ giả tống giam vào ngục. Vua Mông Cổ cho quân xâm lược Đại việt để làm bàn đạp tấn công lên phía Nam Trung Quốc. Thực hiện kế hoạch “Gọng kìm” tiền dệt Nam Tống HĐ 3 Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến và đánh bại quân Mông Cổ. 23’ *Mục tiêu Nhận biết được công tác chuẩn bị kháng chiến của nhà Trân, trình bày diễn biến của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ. *Đồ dùng Lược đồ cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống xân lược Mông Cổ. * Đọc phần 2 SGK. Khi được tin quân Mông Cổ xâm lược nước ta Vua tôi nhà Trần đã làm gì? - Ban lệnh cho cả nứơc sắm sửa vũ khí. - Quân đội , đoàn binh được thành lập và ngày đêm luyện tập. *GV Sử dụng lược đồ để trình bày diễn biến - Tháng 1 năm 1258 ba vạn quân Mông Cổ do Ngột Lương Hợp Thai chỉ huy tiến vào xâm lược nước ta theo đường sông thao=>Bạch Hạc => Bình Lộ Nguyên Vĩnh Phú bị chặn lại tại phòng tuyến Bình Lộ Nguyên. Do Vua Trần Thái Tông chỉ huy trận chiến ắc liệt đã diễn ra tại đây. Thế giặc đã mạnh ta rút về Thăng Long=>Thiên Mạc Duy tiên-Hà Nam Nhân dân Thăng Long được lệnh của Triều Đình nhanh chong thực hiện chủ trương “Vườn không nhà trống”. Tạm rút khỏi Thăng Long. Giặc kéo quân =>Thăng Long trống vắng không một bóng người không có lương thực thực phẩm. - Quân Mông Cổ điên khùng tàn phá Kinh Thành, bắt giết hại những người còn sót lại. - Trước tình thế đó Vua trần lo lắng Thái sư Trần Thủ Độ đã tâu “Đầu Thần chưa rơi xuống đất xin bệ Hạ đừng lo”, câu nói đó thể hiện niềm tin chiến thắng của quân dân ta chỉ chưa đầy một tháng quân giặc vấp phải nhiều khó khăn vì thiều lương thực một vài cánh quân đi ra khỏi kinh thành cướp bóc bị nhân dân ta đánh theo lối du kích. Nhân cơ hội này nhà Trần mở đợt phản công lớn ở Đông Bộ Đầu. - Bị đánh bất ngờ ngày 29 tháng 1 năm 1258 quân Mông Cổ thua trận đã phải rút khỏi Thăng Long. - Trên đường rút chạy bị quân đội nhà Trần truy kích đến Quy Hoá Yên Bái - Lào Cai bị quân của Hà Bổng chặn đánh, giặc hốt hoảng phải tháo quân về nước cuộc kháng chiến chưa đầy một tháng kết thúc thắng lợi. Vì sao nhân dân ta đánh bại được quân Mông Cổ? - Biết lui, biết tiến, biết chớp thời cơ. - Đó chính là bài học kinh nghiệm trong lúc đánh giặc của nhân dân ta. đó là kế lấy yếu đánh mạnh, lấy ít địch nhiều. * Nhà Trần chuẩn bị. - Ban lệnh sắm sửa vũ khí quân đội ngày đêm luyện tập * Diễn biến. - Tháng 1 năm 1258 ba vạn quân Mông Cổ tiến vào xâm lược nước ta theo đường Sông Hồng, Sông Thao, =>Bạch Hạc => Bình Lệ Nguyên =>Thăng Long . - Ta rút lui để bảo toàn lực và thực hiện kết hoạch Vườn không nhà trống khiến cho giặc gặp nhiều khó khăn về lương thực thực phâm. - Nhân lúc giặc gặp khó khăn ta mở đợt phản công ở Đông Bộ Đầu . * Kết quả. Quân Mông Cổ phải rút khỏi Thăng Long về nước HĐ 4. Củng cố và HD học bài 2’ *Củng cố - Quân Mông Cổ xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì ? - Diễn biến cuộc kháng chiếnchống quân Mông Cổ bằng lược đồ. - Suy nghĩ gì về cách đánh giặc của nhân dân ta? *HD học bài - Học bài kết hợp theo dõi diễn biến trên lược đồ. - Chuẩn bị cho tiết sau phần II. - Yêu cầu đọc, trả lời các câu hỏi trong bài. *Phụ lục Ngày soạn Ngày giảng Bài 14. BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG NGUYÊN THẾ KỶ XIII Tiết 25. II. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN 1285 I. Mục tiêu bài học 1. Kiến thức - Nhận biết được âm mưu xâm lược Đại Việt, Chăm pa của nhà Nguyên, công việc chuẩn bị cho cuộc kháng chiến của nhà Trần, diễn biến, kết quả của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên lần hai của nhà Trần. 2. Kỹ năng - Trình bày diễn biến cuộc kháng chiến trên lược đồ. 3. Thái độ - Lòng căm thù quân xâm lược, lòng yêu nước, niềm tự hào và tự cường dân tộc biết ơn các anh hùng dân tộc. II. Chuẩn bị - Giáo viên Lược đồ cuộc kháng chiến lần hai chống quân xâm lược Nguyên 1285. - Học sinh Học bài và chuẩn bị theo yêu cầu. III. Phương pháp Nêu vấn đề, phân tích, quan sát, so sánh. IV. Tiến trình dạy học HĐ 1. Khởi động 5’ *Mục tiêu Củng cố và khắc sâu cho học sinh kiến thức về diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ lần thứ nhất năm 1258. *Kiểm tra đầu giờ CH- Trình bày diễn biến trống quân xâm lược Mông Cổ 1258? TL- Diễn biến Tháng 1 năm 1258 ba vạn quân Mông Cổ tiến vào xâm lược nước ta theo đường Sông Hồng, Sông Thao,=>Bạch Hạc=>Bình Lệ Nguyên=>Thăng Long. Ta rút lui để bảo toàn lực và thực hiện kết hoạch Vườn không nhà trống khiến cho giặc gặp nhiều khó khăn về lương thực thực phâm. Nhân lúc giặc gặp khó khăn ta mở đợt phản công ở Đông Bộ Đầu. Kết quả Quân Mông Cổ phải rút khỏi Thăng Long về nước. *Giới thiệu bài Để rửa nhục, cho cuộc xâm lược Đại Việt bị thất bại lần trước và để thực hiện tham vọng xâm lược Đại Việt=> Đánh chiếm Nam Tống, đế chế Mông - Nguyên tiến hành xâm lược Đại Việt lần hai. Quân dân ta lại một lần nữa kháng chiến tiêu diệt chúng như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay. HĐ của thày và trò Nội dung kiến thức HĐ 2 Âm mưu xâm lược Chăm pa và Đại Việt của Nhà Nguyên. 8’ *Mục tiêu Nhận biết được sau khi hoàn toàn thống trị được TQ, Vua Nguyên ráo riết chuẩn bị xâm lược Đại Việt và chăm pa song thất bại khi xâm lược Chăm Pa. *Gv Sau thất bại lần một 1258 quân Mông Cổ không chịu từ bỏ mộng xâm lược Đại Việt. - Năm 1279 sau khi thôn tính được nhà Tống vua Mông Cổ lập ra nhà Nguyên. Đặt nền thống trị lên toàn bộ Trung Quốc Hốt Tất Liệt Vua nhà Nguyên ráo riết chuẩn bị xâm lược Chăm Pa và Đại Việt. *Mở đầu cuộc xâm lược Đại Việt - Quân Nguyên xâm lược Chăm Pa nhằm mục đích gì? - Làm bàn đạp xâm lược Đại Việt. *Gv 1283, 10 vạn quân Nguyên do tướng Toa Đô chỉ huy xâm lược Chăm Pa =>bị thất bại phải cố thủ ở phía bắc chuẩn bị tấn công Đại Việt. - Sau khi thống trị hoàn toàn TQ, Vua Nguyên ráo riết chuẩn bị xâm lược Đại Việt và chăm pa. - 1283 tướng Toa Đô và 10 vạn quân xâm lược Chăm Pa nhưng bị thất bại. HĐ 3 Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến. 12’ *Mục tiêu Nhận biết được việc chuẩn bị chống giặc của vua tôi nhà Trần và khí thế chống giặc xâm lược của quân sĩ. * đọc mục 2 SGK trang 58 Biết tin quân Nguyên có ý định xâm lược Đại Việt vua Trần đã làm gì ? - Triệu tập Hội nghị các vương hầu ở bến Bình Than để bàn kế đánh giặc. Hội nghị này có ý nghĩa rất quan trọng vì sao? - Vì hội nghị tập hợp các vương hầu quan lại nhà Trần để bàn kế sách đánh giặc. * đọc đoạn in nghiêng SGK trang 58 Hoài Văn Hấn Trần Quốc Toản là người như thế nào? * Năm 1285 vua Trần triệu tập hội nghị Diên Hồng mời toàn bộ các bô lão có uy tín về để bàn cách đánh giặc. Hội nghị Diên Hồng có tác dụng gì đến việc chuẩn bị đánh giặc? - Hội nghị thể hiện ý trí Kiên Cường của nhân dân Đại Việt. *Tại cuộc tập trận ở Đông Bộ đầu Trần Quốc Tuấn đã đọc “Hịch Tướng Sỹ” trích “Đại Hịch Tướng Sỹ” khởi động lòng yêu nước, khích lệ tinh thần cứu nước. Sau tập trận các nước được lệnh sẵn sàng đánh giặc. Quân sỹ đều trích hai chữ “Sát Thát” vào cánh tay. Việc trích hai chữ “Sát Thát” có ý nghĩa gì? - Quyết tâm cao độ của quân sỹ, thà chết không chịu mất nước. - Vua Trần đã triệu tập Hội nghị ở bến Bình Than, bàn kế sách đánh giặc. - Năm 1285 Vua trần lại tổ chức hội nghị Diên Hồng. - Tổ chức cuộc tập trận lớn ở Đông Bộ Đầu. - Cả nước sẵn sàng ra trận, quân sỹ thích hai chữ “Sát Thát” vào cánh tay. HĐ 4 Diễn biến và kết qủa của cuộc kháng chiến. 18’ *Mục tiêu Trình bày diễn biến, rút ra được kết quả của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên của quân và dân ta. *Đồ dùng Lược đồ diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ hai. *Gv sử dụng lược đồ H31 trình bày - Tháng 1/1285, 50 vạn quân do Thoát Hoan chỉ huy tiến vào nước ta Gấp gần 20 lần so với trước Chúng vào nước ta theo 2 con đường + Đường thủy Sông Hồng + Đường bộ Lạng Sơn Sau một vài trận quyết chiến với giặc Trần Quốc Tuấn cho quân lui về vạn kiếp để bảo toàn lực lượng vua Trần đã rất lo. Trần Quốc Tuấn đã khẳng khái trả lời "Nếu bệ hạ muốn hàng thì hãy chém đầu thần rồi hãy hàng" Thoát Hoan tập trung một lực lượng lớn tấn công Vạn Kiệp. Thế giặc mạnh quân ta phải lui về Thăng Long => Thiên Trường, để bảo vệ cho cuộc rút quân, ta phải bố trí nhiều điểm chặn giặc. Trong một cuộc kìm chân giặc ở thiên mạc Trần Bình Trọng bị giặc bắn giặc dụ dỗ, ông đã trả lời ta thà làm vua đất Nam còn hơn làm vương đất Bắc. Quân Nguyên tức giận đã chém ông. - Ở Thăng Long nhân dân ta lại thực hiện chủ trương “Vườn không nhà trống” đối phó với giặc. - Quân Thoát Hoan kéo vào vào Thăng Long trống không, buộc chúng phải dựng trại ở phía Bắc Sông Hồng. - Toa Đô được lệnh từ Chăm Pa đánh ra Nghệ An => Thanh Hoá. Thoát Hoan mở đợt tấn công xuống phía Nam nhằm tạo thế gọng kìm tiêu diệt quân chủ lực của ta. - Trước thế nguy cấp một số quý tộc Trần đã đầu hàng giặc. - Trần Quốc Tuấn ra lệnh phải rút lui củng cố lực lượng chuẩn bị cho cuộc phản công mới. Không thực hiện được âm mưu bắt sống vua Trần và quân chủ lực của ta, Thoát Hoan đã làm gì? - Cho quân rút về Thăng Long chờ tiếp viện vì chúng thiếu lương thực nghiêm trọng. - Dựa vào thời cơ đó, quân dân nhà Trần tổ chức phản công đánh bại quân giặc nhiều nơi tập kết cửa Hàm Tử, bến Chương Dương =>tiến vào giải phóng Thăng Long. Giặc nhiều tên bị giết hoảng loạn. Thoát Hoan phải chui vào ống đồng => quân khênh chạy về nước. Toa Đô bị chém đầu. - Sau hai tháng quân dân nhà Trần đánh bại hơn 50 vạn quân Nguyên giữ vững nền độc lập dân tộc ta. Em hãy nêu cách đánh của quân ta trong cuộc kháng chiến lần 2 chống Nguyên- Mông? - Đánh tiêu hao lúc đầu. - Rút lui chờ thời cơ khi giặc mạnh. - Vườn không nhà trống. - Cơ hội đến giặc yếu ta tấn công. Tháng 1/1285, 50. vạn quân Nguyên do thoát hoan chỉ huy tiến vào nước ta. - Quân ta sau một vài trận đánh chặn giặc đã rút về vạn kiếp – Thăng Long – Thiên Truờng để bảo toàn lực lượng. - Cùng một lúc Toa đô từ Chăm Pa đánh ra Nghệ An – Thanh Hoá. Quân của thoát Hoan mở đợt tấn công xuống phía nam hòng tạo thế gọng kìm để tiêu diệt quân ta. - Nhân lúc quân giặc gặp khó khăn Nhà trần cho quân phản công, đánh và tiêu diệt giặc ở nhiều nơi. Kết quả Nhiều tên giặc bị tiêu diệt phần còn lại chốn chạy về nước. Thoát Hoan phải chui vào ống đồng về nước. Toa Đô bị chém đầu. HĐ 5. Củng cố và HD học bài 2’ *Củng cố - Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến chống quân Nguyên xâm lược ra sao? - Sự kiện nào ý chí quyết tâm kháng chiến của quân dân Nhà Trần ? - Diễn biến cuộc kháng chiến bằng lược đồ. *HD học bài - Suy nghĩ về cách đánh giặc của quân, dân thời Trần. - Nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống xâm lược Nguyên 1285. - Học chuẩn bị bài cho tiết học sau Yêu cầu đọc và trả lời các câu hỏi.
Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - NguyênGiải Tập bản đồ Lịch Sử 7 bài 14 Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - NguyênGiải Tập bản đồ Lịch Sử 7 bài 14 Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên Thế kỉ 13. Đây là tài liệu tham khảo hay được sưu tầm nhằm giúp quá trình ôn tập và củng cố kiến thức chuẩn bị cho kì thi học kì mới môn Lịch sử của các bạn học sinh lớp 7 trở nên thuận lợi hơn. Mời các bạn tham khảoBài 1 trang 19 Tập bản đồ Lịch Sử 7 Quan sát lược đồ dưới đây và dựa vào nội dung SGK, em hãyĐiền các địa danh Bình Lệ Nguyên, Phù Lỗ, Thiên Mạc, Đông Bộ Đầu vào chỗ chấm ... trên lược đồ cho màu vào mũi tên chỉ hoạt động của quân nhà Trần; màu xanh vào mũi tên chỉ hoạt động của quân Mông giảiTrình bày miệng diễn biến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ 1258 theo lược giải- Tháng 1 – 1258, ba vạn quân Mông Cổ do Ngột Lương Hợp Thai chỉ huy, tiến vào xâm lược Đại Việt. Quân giặc theo đường sông Thao, tiến xuống Bạch Hạc Phú Thọ rồi tiến đến vùng Bình Lệ Nguyên Vĩnh Phúc thì bị chặn lại ở phòng tuyến do vua Trần Thái Tông chỉ huy. Tại đây đã diễn ra một trận chiến quyết Nhà Trần chủ trương thực hiện "vườn không nhà trống", Triều đình và nhân dân tạm thời rời Thăng Long. Quân Mông Cổ vào kinh thành không một bóng người và không lương thực. Đóng tại Thăng Long chưa đầy một tháng, quân địch thiếu lương thực lại bị quân dân ta chống trả quyết liệt, lực lượng chúng hao mòn Nắm bắt thời cơ đó, nhà Trần mở cuộc phản công lớn ở Đông Bộ Đầu. Ngày 29 -2- 1258, quân Mông Cổ thua trận phải rút về nước. Cuộc kháng chiến kết thúc thắng dấu X vào ô trống ứng với những ý em cho là giải+ Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ của quân dân nhà Trần gắn liền với tên tuổi của ai?XTrần Thái Thánh Thủ Độ.+ Nhân dân Thăng Long đã thực hiện chủ trương đánh giặc như thế nào?Kiên quyết giữ Thăng Long, đào chiến lũy để chống hiện vườn không nhà lại nhà cửa, lương thực đi sơ tán.+ Quân dân nhà Trần đã đánh bại Mông Cổ tại đâu?Quy Hóa Yên Bái, Lào Cai.Thiên Mạc Duy Tiên, Hà Nam.XĐông Bộ Đầu bến sông Hồng, ở phố Hàng Than – Hà Nội.Bài 2 trang 20 Tập bản đồ Lịch Sử 7 Quan sát lược đồ dưới đây và dựa vào nội dung SGK, em hãyĐiền các địa danh Vạn Kiếp, Thiên Trường vào chỗ chấm ... trên lược đồ cho màu đỏ vào kí hiệu chỉ hoạt động của quân nhà Trần và các khuyên tròn ở Chương Dương, Hàm Tử, Tây Kết; màu xanh vào kí hiệu chỉ hoạt động của quân giảiTrình bày miệng diễn biến cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên 1285 theo lược giải- Cuối tháng 1 — 1285, Thoát Hoan chỉ huy 50 vạn quân tiến công Đại Việt. Sau một số trận chiến ở biên giới, Trần Hưng Đạo chủ động rút về Vạn Kiếp Chí Linh, Hải Dương. Giặc tấn công Vạn Kiếp, quân đội nhà Trần rút về Thăng Long, rồi rút về Thiên Trường Nam Định. Thực hiện chủ trương “Vườn không nhà trống” ở Thăng Quân Nguyên chiếm được Thăng Long, nhưng chỉ dám đóng quân ở phía bắc sông Nhị sông Hồng.- Toa Đô từ Cham-pa đánh ra Nghệ An, Thanh Hoá. Thấy thế giặc mạnh, một số quý tộc nhà Trần đã đầu Thoát Hoan mở cuộc tấn công xuống phía nam, tạo thế "gọng kìm". Quân ta chiến đấu dũng cảm, Thoát Hoan phải lui quân về Thăng Long. Quân Nguyên lâm vào tình thế bị động, thiếu lương thực trầm Từ tháng 5 - 1285, quân đội nhà Trần bắt đầu phản công, nhiều trận đánh lớn đã diễn ra ở Tây Kết, Hàm Tử Khoái Châu, Hưng Yên, Chương Dương Thường Tín, Hà Nội, quân ta tiến vào Thăng Sau hơn hai tháng phản công, quân dân nhà Trần đã đánh tan hơn 50 vạn quân xâm lược Nguyên, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến lần thứ haiĐánh dấu X vào ô trống ứng với những ý em cho là giải+ Trong cuộc tấn công xâm lược nước ta lần thứ hai, lực lượng quân Nguyên là bao nhiêu?40 vạn vạn vạn quân.+ Ai là người được giao trọng trách Quốc công tiết chế chỉ huy cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên?Trần Quang Quốc Quốc Toản.+ Địa danh nào gắn liền với những chiến công hiển hách của quân dân nhà Trần trong cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên?Bình Than, Đông Bộ Đầu, Vạn Kết, Hàm Tử, Chương Trường, Thăng 3 trang 21 Tập bản đồ Lịch Sử 7 Quan sát lược đồ dưới đây và dựa vào nội dung SGK, em hãyTô màu đỏ vào kí hiệu chỉ hoạt động của quân nhà Trần; màu xanh vào kí hiệu chỉ hoạt động của quân giảiĐánh dấu X vào ô trống ứng với những ý em cho là giải+ Đoàn thuyền tải lương của quân Nguyên bị quân ta đánh bại ở đâu?Vạn Hạc.+ Sau khi đoàn thuyền tải lương bị đánh bại, tình thế quân Nguyên ra sao?Tiến đánh Thăng Long và cố thủ tại vào tình thế bị động, cạn kiệt lương thực và phải rút quân về sức bóc lột nhân dân ta, bắt nhân dân ta nộp lương thực, trâu bò cho chúng.+ Trần chiến mà quân nhà Trần đánh bại quân Nguyên vào tháng 4 năm 1288 diễn ra ở đâu?Thăng Bạch 4 trang 22 Tập bản đồ Lịch Sử 7 Quan sát lược đồ dưới đây và dựa vào nội dung SGK, em hãyTô màu đỏ vào kí hiệu chỉ hoạt động của quân nhà Trần; màu xanh vào kí hiệu chỉ hoạt động của quân giảiTrình bày miệng diễn biến chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 theo lược đồ vào chỗ chấm ... dưới giải- Khi Thoát Hoan quyết định rút quân về nước, nhận thấy thời cơ tiêu diệt quân Nguyên đã tới, Vua tôi nhà Trần quyết định mở cuộc phản công lớn trên sông Bạch Tháng 4/1288, đoàn quân Ô Mã Nhi rút theo đường thủy trên sông Bạch đằng. Khi quân Ô Mã Nhi tiến quân đến bãi cọc, quân Trần cho thuyền nhẹ ra khiêu chiến rồi giả vờ thua bỏ chạy, quân giặc ra sức đuổi theo, lọt vào trận địa mai Chờ khi nước triều xuống, quân Trần từ hai bên bờ đổ ra đánh, phá vỡ đội hình quân Bị đánh bất ngờ, quân giặc tháo chạy lại gặp phải bãi cọc.=> Toàn bộ cánh thủy binh của giặc bị tiêu diệt, Ô Mã Nhi bị bắt 5 trang 23 Tập bản đồ Lịch Sử 7 Đánh dấu X vào ô trống ứng với những ý em cho là đúng.+ Nguyên nhân thắng lợi của ba cuộc kháng chiến chống quân Mông – Nguyên là gì?Lời giảiXNhân dân ta có lòng yêu nước nồng nàn và luôn tích cực, chủ động tham gia kháng bộ tầng lớp lãnh đạo nhà Trần đoàn kết và có sự chuẩn bị rất chu đáo tiềm lực về mọi mặt cho mỗi cuộc kháng Trần có đường lối chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo và có những danh tướng tài lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên của nhà Trần đều được nhân dân Cham-pa giúp sức.+ Ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên thắng lợi là gì?XĐập tan tham vọng và ý chí xâm lược Đại Việt của đế chế Nguyên, bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc cao lòng tự hào, tự cường chính đáng cho dân tộc và củng cố niềm tin nhân nước ta trở thành quốc gia hùng mạnh nhất thế giới. Kể từ đó, không một quốc gia nào dám xâm lược nước nhà Nguyên và các triều đại phong kiến tiếp theo của Trung Quốc phải thần phục nước 6 trang 23 Tập bản đồ Lịch Sử 7 Quan sát hình 34-Tượng Trần Hưng Đạo Nam Định trong SGK và dựa vào nội dung bài học, em hãyĐánh dấu X vào ô trống ứng với những ý em cho là giảiTrần Hưng Đạo Trần Quốc Tuấn là Tổng chỉ huy của hai cuộc kháng chiến nào thời Trần?Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ 1258.XCuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên 1285.XCuộc kháng chiến lần thứ ba chống quân xâm lược Nguyên 1287 – 1288.+ Trần Hưng Đạo Trần Quốc Tuấn là tác tác giả của những tác phẩm nào dưới đây?XBinh thư yếu Kiếp tông bí truyền sông Bạch Việt sử tướng giá về những cảm nghĩ của em về công lao của Trần Hưng Đạo Trần Quốc Tuấn trong ba lần khác chiến chống quân xâm lược Mông – giảiHưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn có công lao rất lớn trong thắng lợi của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên. Ông là nhà lí luận quân sự tài ba, là tác giả của các tác phẩm nổi tiếng như Binh thư yếu lược, Vạn Kiếp tông bí truyền thư. Ông còn là tác giả của Hịch tướng sĩ. Với chức Công tiết chế - Tổng chỉ huy quân đội, ông là người có công lao to lớn trong ba cuộc kháng chiến đặc biệt là các cuộc kháng chiến lần thứ hai và lần thứ ba.
Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7 tại đây Xem thêm các sách tham khảo liên quan Giải Vở Bài Tập Lịch Sử Lớp 7 Giải Sách Bài Tập Lịch Sử Lớp 7 Sách Giáo Khoa Lịch Sử Lớp 7 Giải Lịch Sử Lớp 7 Ngắn Gọn Sách Giáo Viên Lịch Sử Lớp 7 Sách Bài Tập Lịch Sử Lớp 7 Giải Bài Tập Lịch Sử 7 Bài 14 phần 3 Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên Thế kỉ XIII giúp HS giải bài tập, cung cấp cho HS những kiến thức cơ bản, chính xác, khoa học để các em có những hiểu biết cần thiết về lịch sử thế giới, nắm được những nét lớn của tiến trình lịch sử Việt Nam trang 63 sgk Lịch Sử 7 – Hãy nêu một số dẫn chứng về việc nhà Nguyên chuẩn bị xâm lược Đại Việt lần thứ ba. Trả lời – Hốt Tất Liệt đình chỉ cuộc xâm lược Nhật Bản, tập trung lực lượng xâm lược Đại Việt. – Ngoài việc huy động hơn 30 vạn quân và nhiều danh tướng, nhà Nguyên còn sử dụng hàng trăm chiếc thuyền cùng một đoàn thuyền chở lương thực → Quyết tâm dồm lực đánh Đại Việt. trang 63 sgk Lịch Sử 7 – Em hãy tường thuật diễn biến trận Vân Đồn. Trả lời – Ô Mã Nhi được giao nhiệm vụ bảo vệ đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ, nhưng cho rằng quân ta không thể ngăn cản được đoàn thuyền lương này nên đã tiến về hội quân ở Vạn Kiếp. – Trần Khánh Dư dự đoán khi đoàn thuyền chiến của Ô Mã Nhi đi qua, có thể đánh được đoàn thuyền lương nên đã bố trí một trận mai phục. Đúng như dự đoán, mấy ngày sau, khi đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ nặng nề, chậm chạp tiến qua Vân Đồn, liền bị quân của Trần Khánh Dư từ nhiều phía đổ ra đánh dữ dội. Phần lớn thuyền lương của địch bị đắm, số còn lại bị quân Trần chiếm. trang 64 sgk Lịch Sử 7 – Sau trận Vân Đồn, tình thế của quân Nguyên như thế nào ? Trả lời Sau trận Vân Đồn, quân Nguyên mất nguồn cung cấp lương thực, rơi vào tình trạng khó khăn, rơi vào thế bị động. Thoát Hoan ở Thăng Long có nguy cơ cô lập, tinh thần quân lính hoang mang, tuyệt vọng. Trong tình thế nguy khốn, Thoát Hoan buộc phải rút quân về nước. trang 65 sgk Lịch Sử 7 – Dựa vào lược đồ SGK, trang 64, em hãy trình bày diễn biến trận Bạch Đằng thắng 4- 1288. Trả lời – Tháng 1 – 1288, Thoát Hoan chia làm ba đạo quân tiến vào Thăng Long . Tại đây, ta thực hiện “vườn không nhà trống” , quân Nguyên ngày càng rơi vào thế lúng túng, khó khăn, Thoát Hoan quyết định rút quân về nước. – Nhân cơ hội này, vua Trần và Trần Quốc Tuấn mở cuộc phản công và tiến hành bố trí quân mai phục ở sông Bạch Đằng. – Tháng 4- 1288, đoàn quân Ô Mã nhi rút quân theo đường thủy trên sông Bạch Đằng. Khi Ô Mã Nhi tiến quân đến bãi cọc, quân Trần ra khiêu chiến rồi bỏ chạy, chờ khi nước triều xuống, tổ chức phản công. Quân của Ô Mã Nhi bị tiêu diệt. – Cánh quân của Thoát Hoan từ Vạn Kiếp đến Lạng Sơn rút về Quảng Tây cũng bị truy kích và tiêu diệt. Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi. trang 65 sgk Lịch Sử 7 – Em hãy nêu ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng năm 1288. Trả lời – Chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 đã kết thức cuộc chiến tranh xâm lược của quân Nguyên đối với Đại Việt. Trong ba lần tấn công xâm lược, với quyết tâm cao, quân địch đã huy động một lực lượng hùng mạnh, nhiều tướng giỏi hòng đè bẹp nhân dân Đại Việt nhưng cả ba lần đều thất bại. – Chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 đã đánh bại hoàn toàn ý chí xâm lược của Mông – Nguyên, một kẻ thù mạnh và tàn bạo nhất thế giới lúc bấy giờ để bảo vệ độc lập toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chủ quyền quốc gia của Đại Việt. trang 63 sgk Lịch Sử 7 – Hãy nêu một số dẫn chứng về việc nhà Nguyên chuẩn bị xâm lược Đại Việt lần thứ ba. Trả lời – Hốt Tất Liệt đình chỉ cuộc xâm lược Nhật Bản, tập trung lực lượng xâm lược Đại Việt. – Ngoài việc huy động hơn 30 vạn quân và nhiều danh tướng, nhà Nguyên còn sử dụng hàng trăm chiếc thuyền cùng một đoàn thuyền chở lương thực → Quyết tâm dồm lực đánh Đại Việt. trang 63 sgk Lịch Sử 7 – Em hãy tường thuật diễn biến trận Vân Đồn. Trả lời – Ô Mã Nhi được giao nhiệm vụ bảo vệ đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ, nhưng cho rằng quân ta không thể ngăn cản được đoàn thuyền lương này nên đã tiến về hội quân ở Vạn Kiếp. – Trần Khánh Dư dự đoán khi đoàn thuyền chiến của Ô Mã Nhi đi qua, có thể đánh được đoàn thuyền lương nên đã bố trí một trận mai phục. Đúng như dự đoán, mấy ngày sau, khi đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ nặng nề, chậm chạp tiến qua Vân Đồn, liền bị quân của Trần Khánh Dư từ nhiều phía đổ ra đánh dữ dội. Phần lớn thuyền lương của địch bị đắm, số còn lại bị quân Trần chiếm. trang 64 sgk Lịch Sử 7 – Sau trận Vân Đồn, tình thế của quân Nguyên như thế nào ? Trả lời Sau trận Vân Đồn, quân Nguyên mất nguồn cung cấp lương thực, rơi vào tình trạng khó khăn, rơi vào thế bị động. Thoát Hoan ở Thăng Long có nguy cơ cô lập, tinh thần quân lính hoang mang, tuyệt vọng. Trong tình thế nguy khốn, Thoát Hoan buộc phải rút quân về nước. trang 65 sgk Lịch Sử 7 – Dựa vào lược đồ SGK, trang 64, em hãy trình bày diễn biến trận Bạch Đằng thắng 4- 1288. Trả lời – Tháng 1 – 1288, Thoát Hoan chia làm ba đạo quân tiến vào Thăng Long . Tại đây, ta thực hiện “vườn không nhà trống” , quân Nguyên ngày càng rơi vào thế lúng túng, khó khăn, Thoát Hoan quyết định rút quân về nước. – Nhân cơ hội này, vua Trần và Trần Quốc Tuấn mở cuộc phản công và tiến hành bố trí quân mai phục ở sông Bạch Đằng. – Tháng 4- 1288, đoàn quân Ô Mã nhi rút quân theo đường thủy trên sông Bạch Đằng. Khi Ô Mã Nhi tiến quân đến bãi cọc, quân Trần ra khiêu chiến rồi bỏ chạy, chờ khi nước triều xuống, tổ chức phản công. Quân của Ô Mã Nhi bị tiêu diệt. – Cánh quân của Thoát Hoan từ Vạn Kiếp đến Lạng Sơn rút về Quảng Tây cũng bị truy kích và tiêu diệt. Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi. trang 65 sgk Lịch Sử 7 – Em hãy nêu ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng năm 1288. Trả lời – Chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 đã kết thức cuộc chiến tranh xâm lược của quân Nguyên đối với Đại Việt. Trong ba lần tấn công xâm lược, với quyết tâm cao, quân địch đã huy động một lực lượng hùng mạnh, nhiều tướng giỏi hòng đè bẹp nhân dân Đại Việt nhưng cả ba lần đều thất bại. – Chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 đã đánh bại hoàn toàn ý chí xâm lược của Mông – Nguyên, một kẻ thù mạnh và tàn bạo nhất thế giới lúc bấy giờ để bảo vệ độc lập toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chủ quyền quốc gia của Đại Việt. Bài 1 trang 65 sgk Lịch sử 7 Dựa vào lược đồ SGK, trang 64, em hãy trình bày tóm tắt diễn biến cuộc kháng chiến lần thứ ba chống quân Nguyên. Lời giải Cuộc kháng chiến lần thứ ba chống xâm lược Nguyên 1287 – 1288 – Đứng trước nguy cơ bị xâm lược, nhà Trần khẩn trương chuẩn bị kháng chiến, tăng cường quân số ở những nơi hiểm yếu, nhất là vùng biên giới và vùng biển. – Cuối tháng 12 — 1287, khoảng 30 vạn quân Nguyên tiến vào nước ta. Cánh quân bộ do Thoát Hoan chỉ huy, vượt biên giới đánh vào Lạng Sơn, Bắc Giang rồi kéo về Vạn Kiếp. Cánh quân thuỷ do Ô Mã Nhi chỉ huy theo đường biển tiến vào sông Bạch Đằng, rồi tiến về Vạn Kiếp. – Tại Vân Đồn. Trần Khánh Dư chỉ huy quân mai phục, khi đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ đến, quân Trần đánh dữ dội. Phần lớn thuyền lương của giặc bị đánh đắm, số còn lại bị quân ta chiếm. – Cuối tháng 1 – 1288, Thoát Hoan kéo quân vào kinh thành Thăng Long trống vắng. Sau trận Vân Đồn, tình thế quân Nguyên ngày càng khó khăn, nhiều nơi xung yếu bị quân Trần tấn công chiếm lại, lương thực ngày càng cạn kiệt, quân giặc ở Thăng Long đứng trước tình thế bị cô lập. Thoát Hoan quyết định rút quân về Vạn Kiếp và từ đây rút quân về nước theo hai đường thuỷ, bộ. – Nhà Trần mở cuộc phản công ở cả hai mặt trận thuỷ, bộ + Chiến thắng Bạch Đằng tháng 4 – 1288, đoàn thuyền của Ô Mã Nhi lọt vào trận địa bãi cọc trên sông Bạch Đằng do quần Trần bố trí từ trước, cuộc chiến đấu ác liệt diễn ra, Ô Mã Nhi bị bắt sống. + Trên bộ, Thoát Hoan dẫn quân từ Vạn Kiếp theo hướng Lạng Sơn rút về Trung Quốc, bị quân dân ta liên tục chặn đánh. Bài 2 trang 65 sgk Lịch sử 7 Cách đánh giặc của nhà Trần trong cuộc kháng chiến lần thứ ba có gì giống và khác so với lần thứ hai ? Lời giải * Giống nhau Tránh thế giặc mạnh lúc đầu, ta chủ động rút lui để bảo toàn lực lượng, chờ thời cơ để phản công tiêu diệt giặc, thực hiện kế hoạch “vườn không nhà trống”. * Khác nhau + Lần này tập trung tiêu diệt đoàn thuyền chở lương thực của Trương Văn Hổ để quân Nguyên không có lương thảo nuôi quân, dồn chúng vào thế bị động, khó khăn. + Chủ động bố trí trận địa bãi cọc trên sông Bạch Đằng để tiêu diệt thuyền chiến của giặc và đánh tan ý đồ xâm lược của nhà Nguyên đối với nước ta.
lich su lop 7 bai 14